Κύπρος : PAX AMERICANA με στήριξη ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ

                                        

Του Στέφανου Κωνσταντινίδη*

Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν πως το Κοινό Ανακοινωθέν επιβλήθηκε στην κυπριακή πλευρά από τον αμερικανικό παράγοντα σε συνεννόηση με την Άγκυρα. Ακόμη ένα «δεσμεύομαι» που δεν τηρήθηκε. Αυτό άλλωστε εξηγεί και τη δυσφορία  της Μόσχας όπως αυτή εκφράστηκε μέσα από ανακοίνωση εκπροσώπου του υπουργού Εξωτερικών της χώρας όπου αναφέρεται : "Είναι απαραίτητο να διασφαλιστούν ευνοϊκές εξωτερικές συνθήκες για τις συνομιλίες, οι οποίες, κατά την πεποίθησή μας, πρέπει να είναι ελεύθερες από οποιαδήποτε έξωθεν πίεση και απόπειρες επιβολής χρονοδιαγραμμάτων ή συνταγών διευθέτησης".  Στη Μόσχα αντιλαμβάνονται φυσικά ότι οι Αμερικανοί ανέλαβαν ρόλο επιδιαιτητή, με το Λονδίνο να τους συνεπικουρεί και ότι θέλουν να επιβάλουν ένα σχέδιο λύσης που να διασφαλίζει τα συμφέροντα τους στην περιοχή. Τουρκικές άλλωστε πηγές επιβαβαιώνουν ότι πριν οι Αμερικανοί επιβάλουν το Κοινό Ανακονωθέν στην κυπριακή πλευρά, υπήρξε διαβούλευση με την Άγκυρα. Όπως και το 2004 με το σχέδιο Ανάν, η Ουάσιγκτον ετοιμάζεται να προωθήσει μια λύση που θα ικανοποιεί τα τουρκικά συμφέροντα και τις τουρκικές επιδιώξεις. Τα αμερικανικά σχέδια όπως αποκαλύπτουν τουρκικές αλλά και αμερικανικές πηγές, στοχεύουν σε μια λύση στο πλαίσιο μιας επαναπροσέγγισης του Ισραήλ με την Τουρκία. Αυτό θα σημαίνει μεταφορά τόσο του κυπριακού φυσικού αερίου όσο και του ισραηλινού μέσω αγωγού προς την Τουρκία. Την λύση αυτή προωθούν φυσικά και οι Βρετανοί και γι΄αυτό στηρίζουν  την αμερικανική πρωτοβουλία στο Κυπριακό. Οι ανησυχίες της Μόσχας εκφράζονται σε μια στιγμή που οι σχέσεις της με τη Λευκωσία δεν είναι και οι καλύτερες.

Τα μεγάλα ενεργειακά αποθέματα στην Ανατολική Μεσόγειο δημιουργούν νέα δεδομένα. Ο γεωπολιτικός χάρτης της περιοχής αναδιαμορφώνεται και επαναπροσδιορίζονται οι σχέσεις των δρώντων  στο χώρο αυτό. Οι Αμερικανοί έχουν αναλάβει την πρωτοβουλία  να διαμορφώσουν τον  χάρτη της περιοχής και επιδίωξη τους είναι να κρατήσουν όσο μπορούν μακριά την Μόσχα από το χώρο της Ανατολικής Μεσογείου.  Είναι όμως αυτό προς το συμφέρον της Κύπρου; Είναι προς το συμφέρον της να κρατηθεί μακριά από τις εξελίξεις του Κυπριακού ένας παραδοσιακός σύμμαχος σε τέτοιες δύσκολες στιγμές; Φυσικά η Μόσχα έχει τα δικά της συμφέροντα που δεν συμπίπτουν πάντα με αυτά της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι όμως αυτός λόγος να αφεθούν οι σχέσεις με τη Μόσχα να ψυχρανθούν; Η Τουρκία με θέσεις διαμετρικά αντίθετες με αυτές της Μόσχας για τον πόλεμο στη Συρία, διατηρεί πάντα θερμές σχέσεις με τη Ρωσία. Οι σχέσεις των κρατών είναι πολυδιάσττες, δεν είναι μαύρο-άσπρο.

Το περίεργον βεβαίως, όσον αφορά το εσωτερικό μέτωπο, είναι η συμπόρευση του ΑΚΕΛ με τον Αναστασιάδη για μια λύση με αμερικανική επιδιαιτησία, μια λύση στο πλαίσιο των αμερικανο-νατοϊκών συμφερόντων και στοχεύσεων. Αυτό δίνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη δυνατότητα  να δηλώνει πως με τη στήριξη του ΑΚΕΛ έχει πλεοψηφική στήριξη να προχωρήσει στη λύση που προδιαγράφει το Κοινό Ανακοινωθέν και που δεν είναι άλλη από ένα συνομοσπονδιακό μόρφωμα ύστερα από την κατάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι χαρακτηριστική επί του προκειμένου η εκ διαμέτρου αντίθετη αντίληψη που έχει στο ίδιο θέμα το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας-ΚΚΕ.

Σε κάθε περίπτωση, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες αρχίζει ο νέος διάλογος για το Κυπριακό δεν είναι και οι καλύτερες. Ο κ. Αναστασιάδης συνεχίζει ουσιαστικά από εκεί που σταμάτησε το 2004. Ακόμη μια δέσμευση του για μια διαφορετική πολιτική στο Κυπριακό, πήγε και αυτή, όπως και οι άλλες για την οικονομία, στον κάλαθο των αχρήστων.

Το χειρότερο, έχει ξεκινήσει ήδη μια καμπάνια εκφοβισμού και εκβιασμού του λαού η οποία θα ενταθεί αν υπάρξει κατάληξη  σε μια συμφωνία. Ο ίδιος ο κ. Αναστασιάδης δεν δίστασε να το κάνει ήδη  στη δημοσιογραφική του διάσκεψη της περασμένης Τετάρτης. Όποιος δεν δέχεται την κυοφορούμενη λύση, μας λένε, είναι υπερ της διχοτόμησης. Και σε ένα μελλοντικό δημοψήφισμα το δίλημμα θα τεθεί ακόμη πιο ωμά. Αν είναι όμως να τρομοκρατείται και να εκβιάζεται ο κόσμος με αυτού του είδους τα διλήμματα  για  να δεχτεί ότι θα έχει συμφωνηθεί, τότε γιατί να ζητηθεί η γνώμη του; Για να επικυρώσει εκβιαζόμενος κάτι που πιθανόν να μη συμφωνεί, την Pax Americana; Αυτή είναι η δημοκρατία στην οποία  έχουν μαθητεύσει κάποιοι;  Οι πολίτες δεν είναι δυνατόν να αποφασίζουν με το πιστόλι στον κρόταφο, κατά την προσφιλή έκφραση του κ. Αναστασιάδη,

Ο Στέφανος Κωνσταντινίδης είναι καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Κεμπέκ του Καναδά και επιστημονικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Κρήτης.

* .E-mail   stephanos.constantinides@gmail.com